Aandeelhouder van een GmbH? Weet wat u te wachten staat

Bent u aandeelhouder of wordt u dat binnenkort bij een Duitse GmbH? Dan krijgt u te maken met regels die afwijken van de Nederlandse praktijk. Niet alleen juridisch, maar ook fiscaal. Denk aan winstuitkeringen, kapitaalverplichtingen, aansprakelijkheid en bronbelasting. In deze blog zetten we de belangrijkste aandachtspunten voor u op een rij.

Pexels Karolina Grabowska 7876382 741C751708a86d698df76a5855b1e1c7 Pexels Karolina Grabowska 7876382 741C751708a86d698df76a5855b1e1c7 Pexels Karolina Grabowska 7876382 741C751708a86d698df76a5855b1e1c7

​Juridische aandachtspunten voor internationale aandeelhouders van een Duitse GmbH

Het oprichten van een GmbH is relatief eenvoudig en kan in een aantal stappen worden gerealiseerd. Voor de oprichting van een GmbH moet u naar een Duitse notaris. Daarvoor heeft u een aantal documenten nodig: een oprichtingsbesluit, statuten (in het Duits: Gesellschaftsvertrag) en een aandeelhoudersregister. De GmbH moet worden ingeschreven in het Duitse handelsregister (Handelsregister). Voor de oprichting is een minimaal startkapitaal (Stammkapital) van € 25.000 vereist, waarvan ten minste de helft voor de oprichting moet worden gestort.

U leest er meer over in de blog Een GmbH oprichten in 5 stappen’.

De organen van een GmbH

Een GmbH kent minimaal twee belangrijke organen:

  1. De algemene vergadering van aandeelhouders (Gesellschafterversammlung): dit is het hoogste besluitvormende orgaan, waarin aandeelhouders (Gesellschafter) gezamenlijk beslissingen nemen. Net als in Nederland kunnen zowel natuurlijke personen als rechtspersonen aandeelhouder van de GmbH zijn.
  2. De directie/het bestuur (Geschäftsführung): verantwoordelijk voor het dagelijkse bestuur en de vertegenwoordiging van de GmbH. De directie wordt benoemd door de Gesellschafterversammlung. Anders dan in Nederland moet in Duitsland een bestuurder altijd een natuurlijk persoon zijn.

Bij grotere ondernemingen kan daarnaast ook een raad van toezicht verplicht zijn, om toezicht te houden op de directie. Bij kleinere ondernemingen is de bestuurder vaak de enig aandeelhouder van de GmbH.

Lees ook: Bestuurder van een GmbH? 6 juridische en 6 fiscale aandachtspunten

Aandelen in een GmbH

Anders dan in Nederland is er voor de oprichting van een GmbH nog steeds een startkapitaal nodig. Hierbij gaat het om een bedrag van € 25.000, waarvan minimaal de helft voor de oprichting moet zijn gestort. Op verzoek van de directie moeten de aandeelhouders de rest van het bedrag storten. De onderneming mag het startkapitaal tot op zekere hoogte gebruiken voor de bedrijfsvoering. De directie moet de aandeelhouders van de GmbH informeren zodra de helft van dit bedrag is verbruikt.

De aandelen in een GmbH zijn niet vrij verhandelbaar. De overdracht van aandelen moet - net als in Nederland - via een notariële akte plaatsvinden. In de statuten kunt u aanvullende beperkingen opnemen, zoals goedkeuring van de andere aandeelhouders voor een aandelenoverdracht. Dit beschermt de onderneming tegen ongewenste aandeelhouders. Ook kunt u in de statuten opnemen dat de andere aandeelhouders een voorkeursrecht hebben als een van de aandeelhouders zijn of haar aandelen wil verkopen.

Taken van de aandeelhouder

Als aandeelhouder van een GmbH is het een van uw belangrijkste taken om het overeengekomen bedrag aan kapitaal in te brengen. Daarnaast speelt u uiteraard een belangrijke rol in de algemene vergadering van aandeelhouders. Hier beslist u mee over strategische keuzes, zoals investeringen of statutenwijzigingen. Ook heeft u het recht om financiële rapporten en de bedrijfsvoering te controleren. Als u niet ook bestuurder (Geschäftsführer) bent, heeft u verder geen taken, behalve als dit expliciet is vastgelegd.

Aansprakelijkheid van de aandeelhouder

Een groot voordeel van een GmbH is de beperkte aansprakelijkheid. Als aandeelhouder bent u in principe niet persoonlijk aansprakelijk voor schulden van de onderneming. Voorwaarde is wel dat u aan uw kapitaalverplichtingen hebt voldaan. Bij fraude of het niet naleven van wettelijke regels kan deze bescherming overigens vervallen.

​Fiscale aandachtspunten voor internationale aandeelhouders van een Duitse GmbH

De toetreding tot de Duitse markt of het aandeelhouderschap in een GmbH brengt diverse fiscale verplichtingen en kansen met zich mee. Vooral voor Nederlandse ondernemers of internationale investeerders is het belangrijk om de GmbH-belastingregels in Duitsland goed te begrijpen. Onderwerpen als kapitaalbelasting, winstuitkering, aandeelhoudersleningen, vastgoed en cash-pools kunnen een grote invloed hebben op het fiscale resultaat. Een goede fiscale planning voorkomt dubbele belasting en zorgt voor een efficiënte structuur tussen Nederland en Duitsland.

Vrijstellingsverklaringen en kapitaalbelasting in Duitsland

Bij winstuitkeringen van een Duitse GmbH moet in principe kapitaalbelasting (Kapitalertragsteuer) worden ingehouden. Een vrijstellingsverklaring kan zorgen voor gedeeltelijke of volledige vermindering van deze belasting, vooral bij buitenlandse aandeelhouders of moedermaatschappijen binnen de EU.

U lees hier meer over in het artikel ‘Bronbelasting in Duitsland: terugvragen of voorkomen’.

Open en verkapte winstuitkeringen (vGA)

Duitsland maakt onderscheid tussen open winstuitkeringen (reguliere dividenden) en verkapte winstuitkeringen (vGA). Er kan sprake zijn ven een vGA als een aandeelhouder privévoordelen ontvangt buiten de normale winstverdeling, bijvoorbeeld via een te hoog salaris of renteloze lening. Om dit te vermijden moeten alle afspraken tussen GmbH en aandeelhouders zakelijk en goed gedocumenteerd zijn. Denk aan contracten, betalingsbewijzen en notulen. Dit waarborgt fiscale transparantie en voorkomt correcties door de Duitse fiscus.

Kapitaalverhoging en volgorde van uitkeringen

Een kapitaalverhoging in de GmbH is fiscaal neutraal, maar belangrijk voor toekomstige uitkeringen. Bij terugbetaling aan aandeelhouders moet de fiscale volgorde strikt worden gevolgd: eerst winstuitkering, daarna kapitaalteruggave (volgens §27 KStG). Negeert u deze volgorde? Dan kan een kapitaalteruggave als belast dividend worden aangemerkt. Een correcte registratie in het fiscaal inlegaccount is daarom essentieel voor een fiscaal efficiënte GmbH-structuur.

Aandeelhoudersleningen en fiscale behandeling

Een aandeelhouderslening aan een GmbH moet altijd marktconform zijn en schriftelijk worden vastgelegd. Wordt de lening later niet terugbetaald, bijvoorbeeld bij faillissement, dan kan het verlies onder voorwaarden gelden als aanvullende aanschaffingskosten van het aandelenbelang. Dit is vooral relevant bij een latere verkoop van GmbH-aandelen: het verlies kan dan worden meegenomen in de fiscale berekening. Hierbij zijn duidelijke overeenkomsten en zakelijke voorwaarden cruciaal om fiscale erkenning te waarborgen.

Vastgoed en de GmbH – risico op fiscale verbondenheid

Als u als aandeelhouder vastgoed aan uw GmbH verhuurt, lijkt dat een eenvoudige zakelijke transactie. Toch kan er fiscaal een nauwe verbondenheid (Betriebsaufspaltung) ontstaan. In dat geval worden u en de GmbH als één economische eenheid gezien, waardoor het vastgoed als ondernemingsvermogen wordt aangemerkt. Dit kan leiden tot belasting over waardestijgingen bij verkoop. Laat de constructie daarom altijd vooraf fiscaal beoordelen om onaangename verrassingen te voorkomen.

Cash-poolstructuren en interne financiering

Binnen internationale groepen worden cash-pools vaak gebruikt om liquiditeit centraal te beheren. Deze structuren bieden rentevoordelen, maar vereisen strikte fiscale naleving. De interne rentepercentages en verrekeningen moeten marktconform (fremdüblich) zijn.

Als dit niet het geval is, kan de Duitse fiscus dit beschouwen als een verkapte winstuitkering of ongeoorloofde winstverschuiving. Regelmatige controle en schriftelijke vastlegging van cash-poolafspraken zijn daarom essentieel.

Verkoop van GmbH-aandelen: Duitsland of Nederland?

De verkoop van aandelen in een Duitse GmbH door een Nederlandse aandeelhouder valt volgens het Duits-Nederlandse belastingverdrag (DBA) meestal onder de Nederlandse belastingheffing. Er is echter een belangrijke uitzondering: als de GmbH voornamelijk Duits vastgoed bezit, dan heeft Duitsland het heffingsrecht. Voorafgaand aan een verkoop is het daarom cruciaal om de balanssamenstelling van de GmbH te analyseren en de fiscale gevolgen per land te beoordelen. Zo voorkomt u dubbele belasting.

Fiscale optimalisatie bij toetreding tot de Duitse markt

Een succesvolle toetreding tot de Duitse markt begint met fiscale structuurplanning. Denk aan het benutten van verliesverrekeningen, een slimme afschrijvingsstrategie voor activa, het gebruik van investeringsaftrek of subsidieregelingen, en het kiezen van de juiste rechtsvorm (zoals een GmbH of holding).

Daarnaast is een goede afstemming van dividendstromen en financiering tussen Duitsland en Nederland cruciaal om fiscale efficiëntie te bereiken. Met een doordachte structuur profiteert u van lagere belastingdruk en meer rechtszekerheid.

Hulp nodig?

Heeft u hulp nodig bij het oprichten van een GmbH? Heisterborg International helpt u graag. U kunt ons bellen voor advies, maar wij helpen u ook graag met de oprichting en alle praktische zaken die daarbij komen kijken. Ook kunnen wij de boekhouding en de fiscale advisering voor u verzorgen en u, indien nodig, helpen met uw HR-vraagstukken.

Neem vandaag nog contact met ons op en ontdek hoe wij u kunnen ondersteunen.

Grenzeloos advies ontvangen?

Informeer gerust wat we voor u kunnen betekenen.